maandag 21 november 2016

Achille Olieu en Knokke in postkaarten

1.De foto's van Achille Olieu
 
In vorige berichten ging het al uitgebreid over Achille Olieu (1867-1925), geboren in Harelbeke en later bakker in Brussel.Hij verzamelde heel wat familieportretten en - foto's en in een 'vakantiealbum' vinden we ook deze twee foto's terug.
 



Op de eerste foto zien we een dienstmeid, Rachel en Achille Olieu.Op de tweede Achille jr. en Rachel Olieu en dezelfde dienstmeid.De foto's zijn op dezelfde dag genomen.De eerste foto heeft de jonge Achille genomen en de tweede werd gemaakt door zijn vader.Achille jr. heeft zijn fiets bij.Hij zit erop wanneer zijn vader de foto neemt.Op de andere houdt Achille sr. de fiets vast terwijl zijn zoon hen fotografeert.
 
In het album zijn bij de foto's geen aantekeningen gemaakt die verwijzen naar de datum of plaats.Ik vroeg me af of het meer dan honderd jaar later zou mogelijk zijn deze te achterhalen.
 
Eerst het jaar waarin ze werden gemaakt.We zien Achille en Rachel.De eerste werd geboren in 1891 en zijn zuster in 1894.Een schatting van hun leeftijd kan ons vertellen welk jaar het ongeveer was.Nu is dat niet altijd gemakkelijk of accuraat, maar een andere aanwijzing zal aantonen dat Achille ongeveer 15 was en Rachel 12.
 
We zien op de foto's een molen, een kerk, huizen en zand.Dit doet ons onmiddellijk denken aan de kust.Achille Olieu en zijn vrouw Joanna Barbara Bettens brengen al voor en rond de eeuwwisseling, zoals veel welgestelde burgers in die periode hun vakantie door aan de Belgische kust.In 1904 kopen ze grond in Knokke en laten er een woning op bouwen die na voltooiing de naam 'Villa Rachel' krijgt.Het huis bevindt zich in een zijstraat van de Lippenslaan en krijgt een paar jaar later de naam van 'Fincentlaan'. (zie ook bericht 'Bakkers in Brussel).
 
Voor er met de bouw wordt begonnen komt de familie van Achille vanuit Kortrijk naar Knokke om er de locatie te bezoeken.Er zijn dan al een paar huizen gebouwd in 1903.Achille neemt bij die gelegenheid ook een foto van het gezelschap.
 
 
Links: Rachel Olieu en haar moeder Joanna Barbara Bettens en verder zusters en schoonbroers van Achille Olieu.De persoon rechts was waarschijnlijk geen familie.
 
Het huis moet dan nog links van het huis uiterst rechts gebouwd worden.Naast hun huis wordt in dezelfde periode ook nog een woning gebouwd voor bouwkundige Lodewijk Bailyu uit Heist.Die liet 7 huizen neerzetten in de straat om ze daarna te verhuren of te verkopen.Tussen de losse nagelaten foto's van Achille Olieu is er ook één van het huis na voltooing.

 
Het tweede huis van rechts is dat van Achille en Joanna.
 
In de periode van 1900 tot 1914 worden van alle gemeenten en dorpjes postkaarten gemaakt.Er heerst een ware cartomania.Miljoenen van deze postkaarten worden naar het thuisfront of vrienden verzonden.Er zijn plaatselijke uitgevers maar vooral ook landelijke.Théo De Graeve, geboren in 1877 is één van deze uitgevers.Rond 1902 geeft hij eerst een 63-tal kaarten uit van zijn geboortestad Gent.Vanaf 1904 laat hij ook kaarten drukken van andere grote steden, waaronder ook die aan de kust.Hij vergeet ook Knokke niet.Eén van de ongeveer 40 kaarten van Knokke die hij uitgeeft is van de Fincentlaan.Een gelukkig toeval zorgt ervoor dat Achille, Joanna en Rachel op het kleine balkon van hun woonkamer staan wanneer de fotograaf rond 1906 de opname maakt voor de postkaart.Ze kijken alledrie zijn richting uit.
 
 
Een paar jaar later brengt ook de grote uitgeverij Nels uit Brussel een kaart uit van de straat.
 
 
 
Nu we weten dat Achille een huis had in Knokke is er veel kans dat dat de twee foto's waarvan we datum en locatie zoeken, in Knokke werden genomen.Op de eerste foto zien we een molen en een kerk.Molens waren een geliefkoosd onderwerp voor postkaartuitgevers.En bij het zoeken naar Knokke en molens vinden we die al vlug terug.
 
 
 
    
 
De molen wordt rond 1853-54 gebouwd en krijgt de naam 'De Zeemeermin' en later 'De Oude Molen'.Martinus Van Damme vraagt in mei 1853 toestemming aan het gemeentebestuur om 'een graen-windmolen te stigten op circa 25 meters van het huys van de weduwe van Jan Van Houtte gewezen veldwagter dezer gemeente'.In 1860 komt Karel Lodewijk Lievens geboren in Stalhille naar Knokke waar hij bij Martinus van Damme logeert.Hij huwt er in oktober 1861 met Francisca Victoria Lierman, de weduwe van Philip Demaecker.Ze heeft dan al twee dochters.Na hun huwelijk openen ze op de hoek van de Smedenstraat een bakkerij.Hij koopt daarna de molen van Martinus Van Damme om er koren te laten malen.Zoals je kan zien op de postkaarten was de houten constructie van de molen verdraaibaar,zodat de wieken altijd het meest wind kon opvangen.
 
De molen en de kerk zijn op vele postkaarten terug te vinden.Een detail op de foto helpt ons die nog beter te dateren.Kerk en molen bevinden zich beiden in de landelijke omgeving van Knokke-dorp.Vanaf 1889 worden de eerste villa's gebouwd, in de Zeeweg in het noorden van Knokke-dorp.Ieder jaar neemt de bebouwing toe en daarmee ook, vooral in de zomer, de bevolking.De parochiekerk wordt al gauw te klein en in 1905 bouwt men daarom een neiuwe kruisbeuk en koor.Die is op de foto met Achille Olieu al te zien.Dat bevestigt nog eens dat de foto's waarschijnlijk rond 1906 zijn gemaakt.
 
Hieronder een aantal postkaarten van de molen en kerk voor 1905
 
 
 
En hieronder nog één met de nieuwe kruisbeuk
 
 
 
Ook na 1905 blijft de omgeving van Knokke-dorp nog lang rustig en landelijk.In 1899 schrijft Edgard Auguin in zijn boek 'Plages Belges - de Heyst-sur-Mer a la frontière Hollandaise over 'Knocke-village''
 
'Aujourd'hui, Knocke-Village est presque encore, heureusement à l'état nature, c'est-à-dire un ravissant petit trou , un admirable séjour de repos pour quiconque écartera l'arrière-pensée d'en faire une réelle station de bains de mer.Dans son ensemble, malgré son relatif éloignement, c'est une résidence exceptionelle par sa tranquillité, par sa grâce paisible, et qui cause une surprise des plus aimables à ceux qui en approchent.Type véritable du petit village flamand, coquet, simple, ombragé, montrant silencieusement aux arrivants le vieux pignon de son église, les ailes évaporées de ses deux moulins, et ses auberges ou reluit déjà la propeté hollandaise.'
 
'Vandaag bevindt Knokke-dorp zich gelukkig nog in een natuurlijke staat, het is te zeggen een klein gehucht, een bewonderenswaardig oord van rust voor iedereen die in ziin achterhoofd het idee heeft er een echte badplaats van te maken.In zijn geheel is het, ondanks zijn relatieve afgelegenheid, door zijn rust een uitzonderlijk verblijf, dat door zijn landelijke bevalligheid één van de meest lieftallige verrassingen veroorzaakt bij zij die het naderen.Een typisch voorbeeld  van een klein Vlaams dorpje, charmant, eenvoudig, schaduwrijk, dat aan de aangekomenen stil de oude gevel van zijn kerktoren toont, de verdampte vleugels van zijn twee molens, en zijn herbergen die al glanzen door de nederlandse netheid.'
 
De postkaarten hieronder met foto's van de omgeving van de kerk en de molen, gemaakt rond de eeuwwisseling tonen de lieftalligheid waarover Edgard Auguin het heeft.
 

 

 
 
 
 
 
 
Die landelijkheid staat in schril contrast met de nieuwe bebouwing naar het noorden toe.De eerste villa's worden zoals eerder vermeld vanaf 1889 gebouwd.
 
In 1872 bestaat er al een pad dat vanaf het dorp door de duinen slingert tot aan de vuurtoren van Knokke.Vanaf 1870 wordt er gewerkt aan een 'zeeweg'.In 1888 richt Alfred Verwee, landmeter-expert en schilder, en geboren in Sint-Joost-ten-Node samen met zijn vrienden Henri Dumortier en Louis Van Bunnen een consortium op.Ze hebben in 1887 bijna 35 ha duingrond om te verkavelen.Het eerste gebouw dat aan de zeeweg wordt opgetrokken is hun verkoopskantoor.Vanaf 1889 worden de eerste villa's gebouwd.Het eerste hotel wordt in opdracht van Achille Croquison uit Kortrijk gebouwd en krijgt de naam 'Hôtel des Familles'.Er worden ook zijstraten aangelegd en tegen het einde van 1899 zijn ongeveer honderd gebouwen neergezet.In 1893 krijgt de Zeeweg de naam Lippenslaan .De nieuwe huizen, villa's en hotels worden bijna allemaal ten noorden van Knokke-dorp richting zee gebouwd.
 
Achille Olieu laat zijn 'villa' dus in 1905 bouwen.Zijn huis bevindt zich nog dicht bij Knokke-dorp en de molen waar Achille jr. de foto neemt.
 
Hieronder: Fincentlaan 11 en omgeving vandaag - M= locatie molen op foto op het Pastoor Opdebrinckplein.
 
 
De omgeving lijkt in niets meer op die van 1906.In 1932 moest de molen verdwijnen bij de aanleg van het eerste treinstation in Knokke.De ondertussen vervallen molen werd opgekocht door baron de Snoy, afgebroken en heropgericht zonder binneninrichting op zijn eigendom in het Sparrenbos en de huidige Boslaan in Knokke.Hij heeft nu de toepasselijke naam 'Oude Molen' en werd in 1974 gerestaureerd. (link:inventaris erfgoed)
 
 
 
In 1955 werd ook de ondertussen bouwvallige kerk afgebroken en er werd een nieuwe basilicale kerk gebouwd.Het kerktorentje was echter als sinds 1938 beschermd en moest behouden blijven.Het werd in 1992 gerestaureerd. 
 
 
 
 
Boven:midden blauw locatie molen en links het oude kerktorentje.
Onder: hier stonden Rachel en Achille Olieu sr. bij het nemen van de foto 110 jaar geleden.
 
 
 
Nu weten we dus exact waar Achille en zijn 2 kinderen zich bevonden bij het nemen van de eerste foto.De tweede foto zag er heel wat moeilijker uit om te identificeren, omdat het grrotste deel van de huizen in Knokke ondertussen werden afgebroken.Niet allemaal echter en een detail op de foto hielp me verder.
 
 
Hierboven: rechts op de foto een torentje dat waarschijnlijk uniek was in Knokke in die periode.
 
Het was dus eerst zoeken naar een huis of villa met dit torentje.Waarschijnlijk werd de foto ook niet zo heel ver van de Fincentstraat genomen.Het was echter de vraag of er ooit een foto van genomen werd of een postkaart gemaakt.
 
Na een zoektocht vond ik in het boek 'Knokke en de Belle Epoque' door Danny Lannoy deze foto terug:
 
 
Links op de foto zien we de villa met het torentje.Die werd al in 1892 als één van de eerste nieuwe villa's gebouwd.In het midden de villa van rentenierster Christine Amand uit Etterbeek, gebouwd in 1893 en rechts het Sint-Jozefsklooster gebouwd in datzelfde jaar door de zusters van Moorslede.De villa's lagen in het 'Parc des Dunes' tussen de latere Van Rysselberghestraat en Cassierstraat.
 
 
Het was nu een kwestie van orientatie.Een trapgeveltje voor het torentje zorgde voor verwarring.
 
 
 
 
De villa staat er nu nog; maar het torentje werd afgebroken.Op de foto hieronder zie je dat de villa ook op de linkerzijkant een trapgeveltje heeft en had.Het is dit geveltje met daarachter de zijkant van het torentje dat we zien op de oude foto van Achille Olieu.
 

Zo kunnen we zeker zijn dat Achille, Rachel en de dienstmeid met hun rug naar de linkerkant van de villa stonden.In het westen dus van de foto hierboven.
 
Hieronder een map waarop we de locatie van de foto kunnen bepalen, door vergelijking met de huizen op de foto.
 

  
1: woning van Achille Olieu in de Fincentlaan.
2: villa met torentje in de achtergrond.
3: de huizen in de Cassiersstraat staan een paar meter verder vooruit dan de eerder gebouwde villa - aan de overkant stonden ook huizen.
4: links en rechts stonden er op het terrein een paar villa's.Die konden bereikt worden langs de Cassiersstraat.
5: op deze plaats ongveer wordt de foto genomen door Achille Olieu
6: hier was in 1906 de ingang van de Charles Augustestraat
7: Paul Parmentierlaan - het huis links op de foto stond in deze straat
8: aan het einde van de Charles Augustestraat stond de villa van musicus August Charles uit Brussel, gebouwd in 1894.Op deze luchtfoto is de villa nog te zien maar het gebouw werd recent afgebroken.
 
 
 
 
 
 
Hierboven: De Charles Augustelaan rond 1906.Achille en Rachel Olieu stonden links van de achterkant van deze villa.
 
Hieronder: Zelfde locatie in september 2014 - De Charles Augustelaan bestaat niet meer en de villa werd ondertussen afgebroken.
 
 
De foto werd dus dicht bij het huis in de Fincentlaan genomen.Er werden in de omgeving al sedert 1892 villa's gebouwd.De aanleg van de straten volgden later.Achille, Rachel en de dienstmeid stonden op een restant van duinen tussen de Cassiersstraat en de Fincentlaan.
 
Het ziet er nog winter uit op de twee foto's.Waarschijnlijk bracht de familie een weekend door aan zee Rachel wilde een wandeling maken en de dienst- of kindermeid was dan nooit veraf.Achille mocht al eens met de fiets rijden.Was vader Achille van het begin van de wandeling mee? In ieder geval maakte hij een foto en liet zich fotograferen bij de molen door zijn zoon.
 
 
Hierboven: 1. Huis Achille Olieu - 2: foto aan de molen -3: foto in het zand
 
Het was dus mogelijk om de locatie van de beide foto's te achterhalen.Wat opvalt is dat er net als in veel andere gemeenten en steden in Knokke veel veranderd is.Van de landelijke buurt is echt niets meer terug te vinden.Ik zocht nog wat verder hoe de omgeving van de Fincentlaan eruitzag toen Achille Olieu het huis liet bouwen in 1905 in vergelijking met nu. 
 
2.De omgeving van de Fincentlaan
 
Zoals eerder vermeld begon het bouwen in de Lippenslaan en omgeving vanaf 1889.Er waren al een 170-tal gebouwen opgetrokken toen Achiel in 1904 grond kocht.
  
De Lippenslaan startte aan de achterkant van de kerk op de postkaarten aan het kruispunt met de Smedenstraat en de Dorpsstraat (Seb Naechtegaelestraat).De eerste zijstraat die later links werd aangelegd was de Fincentlaan.Het huis van Achille bevond zich dus nog dicht bij de oude kern van Knokke-dorp.
 
 
Hierboven: K: locatie kerk - D: Knokke-dorp en begin van wat eerst de Zeeweg was en later de Lippenslaan.
 
A.Knokke-dorp - aankomst aan het kruispunt met de Lippenslaan
 
Hieronder:links de kerk - eerste grote witte huis links langs de straat was de pastorie - eerste groot gebouw rechts was het Hôtel du Cygne'.Over de pastorie begon de Lippenslaan.
 
 
 
 
Links van de kerk was de pastorie en rechts op de hoek van de latere Smedenstraat het hotel du Cygne
 
 
Rechts zie je nog het muurtje van op de vorige kaart - links het hotel du Cygne en rechts de bakkerij van Charles Lievens, eigenaar van de molen, waarvoor Achille en Rachel Olieu op de foto staan.
 
 
Rechts het Hotel du Cygne met aan de overkant op de hoek van de Lippenslaan het Hotel de Bruges.
 
 
 
Rechts: Hotel du Cygne - midden het Hotel de Bruges en links het begin van de Lippenslaan.
 
 
 
 
 
Zicht vanaf de Lippenslaan: links het hotel de Bruges , midden het hotel du Cygne en rechts de bakkerij van Charles Lievens.
  
B.De Lippenslaan - linkerkant 

In 1840 komt er eerste gebouw aan de zeelijn van Knokke: een houten barak voor berging van reddingsboot en schuilruimte voor de douanediensten, gebouwd door het Ministerie van Binnenlandse Zaken honderd meter ten oosten van de westelijke grens van de Zoutepolder. De plaats van dit gebouw is al eeuwen gekend als strategisch: de Ferrariskaart (1770-1778) toont een "Corps de Garde" of uitkijkpost, mogelijk reeds al uit de Spaanse periode; in 1812 onder Frans bewind is er sprake van de wachtpost uitgebreid met buskruitmagazijn gekend onder de benaming de "Permanence".
 
In 1854 koopt het Ministerie een perceel grond vlakbij dit gebouw voor de oprichting van een telegraafkantoor, dat gezien de gespannen politieke toestand i.v.m. de Krimoorlog nodig werd geacht. In hetzelfde jaar wordt een stuk grond gekocht voor de aanleg van het pad door de duinen. Langs het tracé van de telegraafpalen ontstaat een zandweg van het dorp naar het kantoor. Deze "Zeeweg" wordt in 1869 gekasseid; hieruit ontstaat de Lippenslaan, centrale as van de latere badstad.
 

 
Hierboven: Aan de linkerkant van de Lippenslaan bevond zich in het begin een deel van de pastorie.
 
Hieronder: Postkaarten rond 1902 -1904.Schuin tegenover het Hotel de Bruges was er een ingang naar de kerk.Op de tweede kaart werd een winkeltje begonnen.
 
 
 
 
Hieronder: De winkel mocht niet lang blijven.In 1905 werd begonnen met de bouw van een nieuwe kruisbeuk en koor en het huisje werd afgebroken.Kaart van na 1907.Op de hoek zie je de ingang van het nieuwe Café du Tram, gebouwd in 1909.
 
 
 
 
De Lippenslaan met rechts het hotel de Bruges en links het Café du Tram en de tramhalte.Later werd een wachtzaaltje bijgebouwd.(zie kaart hieronder)
 
 
 
 
  
Hierboven: Linkerkant van de Lippenslaan, een paar huizen voorbij Café du Tram.We zien links de lingerie- en tabakswinkel van Haegeman-Plasschaert, met ernaast de schoenwinkel van Keirssemaecker.Twee huizen verder was de bakkerij van Waegenaere, daarna het Hôtel de la Poste en daarnaast het Postgebouw van Knokke (groot wit huis met balkon).Daarnaast in 2 kleinere en lagere huisjes, de herbergen 'Prince Albert' en 'De Wellust'.Dit laatste café werd later afgebroken bij aanleg van de Boudewijnlaan.Het hoge gebouw naast de herbergen was het hôtel Prince Baudouin.Iets daar over begon de Fincentlaan.
 
 
Hierboven: Dezelfde kant van de straat als de vorige postkaart, nu gezien vanaf het Hôtel Prince Baudouin.Links op het einde zien we het hotel de Bruges en het hotel du Cygne.
 
 

Hierboven en hieronder: links de herberg Prince Albert - de tabakswinkel van Haegeman, die een paar jaar later verhuist naar een groter pand (zie 2 postkaarten hierboven).Daarna opent het echtpaar Baes-De Ruddere er het café De Wellust.Het huis wordt bij aanleg van de Boudewijnlaan afgebroken.Naast een smalle doorgang stond het hotel 'Prince Baudouin', gebouwd in 1889 op de plaats waar voordien het molenaarshuis van Martinus Van Damme stond.Het is aan zijn molen dat Achille Olieu op de foto stond.Zie begin van dit bericht.
 
 
 
Hierboven: het tabakwinkelje van Haegeman is nu herberg 'De Wellust'.Deze herberg wordt later afgebroken om het steegje ernaast te verbreden tot de huidige Boudewijnlaan.
 

Het Prince Baudouin Hotel, met ernaast het hekken van de voortuin van de villa van Maurice Kufferath, uit Sint-Joost-ten-Noode, op de hoek met de Fincentlaan.Deze villa werd al in 1892 gebouwd.Op de andere hoek zien we het Café de la Belle-Vue.Dit was eerst de villa van weduwe Jules Coppieters-Delerive.De villa werd in 1904 uitgbereid voor brouwer Jan Van Houtryve uit Brugge, die er het café-pension de la Belle-Vue opende.
 
Op de 2 postkaarten hieronder zien we links de villa van Maurice Kufferath.Daarnaast het begin van de Fincentlaan en café de la Belle-Vue
 
 
 
 
  
 
 
Hierboven twee kaarten van het café de la Belle-Vue en aanpalende huizen.Het café-pension bevond zich op de hoek met de Fincentlaan.Naast het café zien we villa 'Diana' in 1889 gebouwd als één van de allereerste villa's langs de Zeeweg.Tussen deze villa en het witte huis ernaast was de ingang van de Charles Augustelaan.Aan de overkant het Verweeplein (zie verder - rechterkant Lippenslaan)
 
Op de kaart hieronder zien we nog een deel van de villa van de weduwe Coppieters, voor het café-pension de la Belle-Vue werd geopend. 
 
 
 
 
Hierboven: dezelfde huizen in 1903 gezien vanaf de overkant - van links naar rechts: hotel Prince Baudouin - villa Maurice Kufferath - de straat die later de naam Fincentlaan krijgt - de villa van weduwe Coppieters-Delerive - villa Diana - ingang naar Charles Augustelaan - villa van Mathilde De Vries - villa van Constant Haverkotte.Waar de 2 kinderen aan het spelen zijn komt een paar jaar later het Verweeplein.
 
 
Hierboven  zien we links villa Diana.Daarnaast de villa van August Charles (aan de achterkant van de latere Charles Augustelaan).Daarna de villa van Mathilde De Vries uit Gent.Dan twee kleinere villa's.De eerste werd gebouwd in 1892 in opdracht van rentenier Constant Haverkotte en de tweede in 1901 voor Eugenie Maes.(De villa, van Constant Haverkotte werd afgebroken in 1907 en er werd daarna een grotere villa neergezet voor officier Albrecht Lebrun, uit Etterbeek).Daarnaast zien we het Hotel Lion d'Or van brouwer Hendrik Maes uit Brugge,  gebouwd in 1894.Het hotel staat op de hoek van de Cassierstraat die later wordt aanglegd.Op de andere hoek een villa gebouwd voor apotheker Alesh uit Brussel.
 
De vijf postkaarten hieronder zijn van dezelfde locatie en periode, voor de villa van Constant Haverkotte wordt afgebroken.
 

 
Twee postkaarten hierboven: rechts naast het hotel Lion d' Or, de villa van apother Alesh.Daarnaast 3 villa's gebouwd in 1897 voor rechter Alfred Schouppe uit Oudenaarde.Ernaast was nog een open plaats, en verder het huis van metser Florimond Jacobs en op de hoek van de latere Van Rysselberghestraat het huis van onderwijzer Leopold Van Steene.Op de andere hoek de woning in 1893 gebouwd voor pasteibakker Florent Demarest en later het Café du Boulevard.
 
Hieronder: Op de open plaats naast de 3 villa's van Alfed Schouppe hebben de broers Adolf en Jan Swolfs, handelaar en bediende in Antwerpen in 1903 een huis laten bouwen.Ze kopen daarna waarschijnlijk het huis ernaast van metser Florimond Jacobs.In de beide panden wordt daarn de winkel St.Joseph geopend.
 
 
 
 
Op de kaart hieronder is het huis van metser Florimond Jacobs ondertussen verbouwd.Er is nu ook een terras op de tweede verdieping.De bovenverdiepingen worden afzonderlijk verhuurd.
 
 
 
 
 p de kaart hieronder zien we de grote villa van Albrecht Lebrun, officier uit Etterbeek.De villa werd gebouwd in 1907 op de plaats waar voordien de kleinere villa van Constant Haverkotte stond.Helemaal rechts de winkel 'St. Joseph'.
 
 
 
Hieronder:Het Hotel Lion d'Or wordt later het hotel de L' Espérance.
 

 
 
C.Lippenslaan - rechterkant
 
 
Hieronder: links 'Grand magasin de Knocke', waar ze onder andere villa's verhuren en verkopen, en daarnaast de kapperswinkel van F. De Jude.Rechts de ingang naar de Fincentlaan en het hotel Prince Baudouin.De baan ligt er die dag vanaf de Fincentlaan tot aan het Verweeplein 'nat' bij.Ook de tramlijn van de paardetram ligt onder het water.Er is dan nog veel werk nodig aan de Lippenslaan.
 
 
 
 
 
 
Hierboven: Dezelfde locatie een aantal jaar later.Er is een deftige steenweg aangelegd, er rijdt een electrische tram en in het Grand Magasin de Knocke zijn alle villa's verkocht.
 

Op de 4 postkaarten hierboven de huizen aan de overkant van de Fincentlaan:.Villa Roger en villa Iris bevonden zich recht tegenover de Fincentstraat.Het grote hoekhuis helemaal links op de hoek met het Verweeplein was het hotel van Sebastiaan Meysman, gebouwd in 1901.Daarna het Verweeplein.Op de andere hoek de bakkerij van Everaert (Villa Florida) - Villa Leonard eigendom van timmerman Jozef Lambrechts die er de winkel 'Grand Magasin du Knocke' openhield - de kapperswinkel van Pierre De Jude-Bassens (villa Julienne) - (deze 3 villa's werden gebouwd in 1903) - daarna villa Roger , eigendom van rentenier Hendrik De Myttenaere uit Heist, die er een beenhouwerij openhield (bouwjaar 1904) - villa des Iris, gebouwd in opdracht van Eugeen D' Hooghe, aannemer in Knokke en op de kaart de drogisterij van August Barvoets - het huis ernaast kreeg geen naam en was de woning en herberg van August De Groote-Baert -  in villa Eudoxie had H.Stockx-Carette een winkel van naaigoed - en ernaast hield Karel Baes een herberg en bloemenzaak open - (deze 4 villa's werder hetzelfde jaar gebouwd als die van Achille Olieu)
 
Hieronder: dezelfde locatie, een tiental jaar later
 
 
  
 
Vanuit de Fincentlaan waar dan een 14-tal huizen staan zien we in de verte villa Roger en villa des Iris in de Lippenslaan.
 
D.Het Verweeplein
 
In 1893 staat de "Maatschappij der Zoutepolder" van de familie Lippens een stuk grond ten oosten van de Lippenslaan af aan de stad, om er een openbaar marktplein op te richten in het centrum van de groeiende badstad, ter vervanging van de markt op het Dorpsplein. In 1896, het jaar na de dood van kunstschilder en medestichter van de badstad Knokke Alfred Verwee, wordt een comité ingeroepen onder impuls van zijn vriend P. Parmentier, om hem te vereeuwigen in Knokke. Ter hoogte van het geschonken stuk grond wordt een borstbeeld opgericht, tegen een achtergrond van nog ongerepte duinen. In 1897 wordt uiteindelijk een "Place Publique" aangelegd, omwille van het borstbeeld "Alfred Verweeplein" genoemd. In 1909 wordt het plein voorzien van borduren en geëffend met "asschen". In 1910 richten de Zuster Dominicanessen uit Langres (Frankrijk) ten noordoosten van het plein het "Frans Klooster" met kostschool voor meisjes op. In 1910 wordt aan de zuidkant van het plein een bierbrouwerij opgericht door R. Van Belleghem. Aan dezelfde kant bevindt zich het schuttersterrein van de St.-Sebastiaansgilde. In 1911 maakt architect J. Wassenhove (Knokke) plannen voor een nieuw stadhuis ten oosten van het plein; op 15 augustus 1913 wordt het gebouw ingericht. Na de bouw van het stadhuis worden de overige percelen op het plein snel volgebouwd met vnl. handelszaken en herbergen.
 
 
 
 


Links: het monument Verwee, ter ere van Alfred Verwee , de landmeter-expert en dierenschilder uit Sint-Joost-ten-Noode, en zoon van  de Kortrijkse kunstschilder Louis Pierre Verwee.In 1887 kocht Alfred samen met zijn vrienden Henri Dumortier en Louis Van Bunnen, 35 ha duingrond van de grondeigenaars van het duinengebied ten noorden van Knokke-dorp, met de bedoeling die te verkavelen.In 1888 richtten ze daarvoor een consortium op en hun verkoopskantoor was het eerste gebouw dat werd opgetrokken.Louis Van Bunnen liet dat jaar ook de eerste villa bouwen die de naam Marie kreeg.Een jaar later liet Afred Verwee de villa 'Fleur des Dunes' bouwen.De villa Diana die we rechts zien was de vierde villa die werd neergezet.Alfred Verwee geboren in 1838, kon maar een 6-tal jaar genieten van zijn villa.Hij overleed op 14 oktober 1895 in Schaarbeek.In 1896 maakte Leon Mignon, een beeldhouwer uit Luik een bronzen buste van Alfred Verwée die datzelfde jaar langs de Lippenslaan werd geplaatst.Dit zou later het Verwee-plein worden.
 
1902 - hier zal het Verweeplein aangelegd worden
 
Knokke - aanleg van het Verweeplein
 
 
 
 
Hieronder: Het Verweeplein een paar jaar later.Aan de linkerkant de bakkerij van Everaert.Schuin aan de overkant zien we het begin van de Fincentlaan.
 
 
 
Al vlug werd er een markt gehouden op het Verweeplein.
 

  
 
 
Hieronder: De Lippenslaan is bij droog weer nog stofferig en bij nat weer modderig.Een postkaart uit 1910 drijft hier dan ook de spot mee.Er wordt vermeld dat de Lippenslaan een staatsbaan is waar je op 'moerasjacht' kunt gaan.De foto is genomen ter hoogte van het Verweeplein.
 

Twee jaar na uitgave van deze postkaart keurde de minister van Openbare Werken het ontwerp goed voor het aanleggen van een laan van aan het Dorp tot aan de Dijk, van 25 meter breed.Die bestond uit 2 voetpaden van 3m, twee steenwegen van 6,5 m en een versteende weg van 6m voor voetgangers, met plaats voor 2 tramlijnen.De werken waren klaar toen de WOI uitbrak.
 
 
 
Het Verweeplein gezien vanaf de achterkant.Aan de overkant zien we Villa Diana.
 
Hieronder: Links aan de achterkant het Verweeplain wordt in de zomer van 1909 in opdracht van de zusters Dominacessen uit Langres bij Lyon een klooster gebouwd..Er wordt ook een pensionaat voor zwakke meisjes in ondergebracht.Bij het begin van WO1 verlaten de zusters de gebouwen.Na de oorlog koopt het 'Nationaal Werk voor Kinderwelzijn' het gebouw en richt er een kolonie in.Na WOII wordt het gebouw een Rijksmiddelbare school en vanaf 1967 het Koninklijk Atheneum van Knokke.
 
 
 
Hieronder: rechts van het klooster wordt tussen 1911 en 1913 een nieuw gemeentehuis gebouwd.Het gemeentehuis bevond zich daarvoor in de herberg Communal in de Dorpsstraat (nu de Seb Nachtegaelestraat).
 
 
 
 
Het nieuwe stadhuis werd op zondag 15 juni 1913 ingewijd.Misschien stond Achille Olieu met zijn gezin tussen de vele aanwezigen.
 
                    
 
 
 
E.Rechterkant voorbij het Verweeplein
 
 
Hierboven: Op de hoek van de Lippenslaan met het plein stond het hotel van Meysman, gebouwd in 1901.Het huis rechts werd in 1899 gebouw voor schilder Cyrille Cysel.In de Lippenslaan stonden links van het hotel 2 huizen, de kruidenierszaak uit 1896 van Victor Baervoets (die al vlug voor Delhaize werkte), en de vishandel van Jan De Groote, gebouwd in 1900
 
Hieronder: Op deze panoramakaart zien we links dezelfde huizen als hierboven aan de achterkant.
 
 
 Hieronder: Er komen later steeds meer huizen bij aan de rechterkant.
 
 
 
 
 
 
 
F.Verder inde Lippenslaan
 
 

Hierboven: linker en rechterkant van een dubbele postkaart van de bebouwing langs de Lippenslaan rond 1903.Helemaal links op bovenste kaart de achterkant van de huizen die aan het Verweeplein grensden (hotel Meysman - kruidenierswinkel Victor Baervoets) - viswinkel Jan De Groote).Er is verder aan de oostkant nog geen bebouwing.
 
Linkerkant postkaart: AV: Alfred Verwee, die het consortium met twee vrienden oprichtte, liet in 1889 als tweede een villa bouwen langs de zeeweg (kaart AV).Hij gaf zijn villa de naam 'Fleur des Dunes'.
 
Rechterkant postkaart: VM: Villa Marie, de allereerste villa die in 1888 langs de Zeeweg werd gebouwd voor Louis Van Bunnen, medebouwpromotor van het consortium.
 
Hieronder postkaarten met de villa Fleur des Dunes, van Alfred Verwee.Ernaast werd in 1902 de villa Duinenbosch gebouwd voor Vincent Mommen, een handelaar uit Sint-Joost-ten-Noode.
 
 
  
 
De villa's links van villa Fleur des Dunes waren van onderwijzer Camille Platteel uit Etterbeek.Hij liet liefst 5 villa's bouwen in 1892.
 
 
Hierboven: links villa 'De Schuit' gebouwd in 1902 voor de Antwerpse kuntschilder Hendrik Seghers, daarnaast villa La Garenne en verder villa Marie van Louis van Bunnen.
 
Hieronder postkaart uit 1897-98 met de aleereerste villa die werd gebouwd.en de naam Marie kreeg, naar de voornaam van zijn vrouw.Het gebouw naast de villa van Van Bunnen was een schoolgebouw dat in 1898 werd gebouwd voor leraar Amaet Verbaeys.Het gebouw stortte een jaar later in en is niet meer te zien op de panoramakaart van Van den Heuvel.
 
 
 
Hieronder - In 1891 liet Achille Croquison, uit Kortrijk en zoon van de bekende architect Pierre Nicolas Croquison het eerste hotel bouwen langs de Zeeweg.Het hotel bevond zich langs de linkerkant (westkant) en lag tegenover het verkoopsbureel van het consortium, dat als allereerste gebouw werd neergezet in 1888.Het hotel werd uitgebaat door de zusters Deckers.In 1893 liet Lambert Bayaux , 3 villa"s bouwen ten westen van het Hotel des Familles.Lambert Bayaux, hield tot 1892 een  bakkerij open in de Rue Sainte-Catherine 19 in Brussel.In 1893 werd hij rentenier en verhuisde naar de  Anspachlaan 145.Hij was er in 1893 vroeg bij om te investeren in de villabouw in Knokke.Een jaar later liet hij er nog vijf huizen bijbouwen.In 1895 liet hij dan nog een hoekhuis bouwen.Tussen dit huis en het hotel werd later de laan aangelegd die zijn naam kreeg, de Bayauxlaan.Dit bewijst nog eens dat een bakker zich in die periode, vooral in een grote stad kon opwerken.(zie de berichten Bakkers in Brussel in deze blog). 
 
   

 
Hierboven: eerste gebouw rechts was het verkoopbureau van het consortium dat als allereerste gebouw langs de Zeeweg werd neergezet in 1888.Op deze kaart van 1902 is het al 'Café Hollandais' maar er worden nog altijd villa's verkocht en verhuurd.Aan de overkant het Hotel des Familles.
 
 
Hieronder: In 1911 werd aan de rechterkant van de straat tegenover het Hotel des Familles, het verkoopgebouw uit 1888 afgebroken en het 'Grand Hotel de Dortmund' gebouwd'.Na de Eerste WO wilden de uitbaters van de Duitse naam af en het hotel kreeg de nieuw naam Ganda.
 
 
 
Hieronder: Iets verderop stonden aan de linkerkant deze villa's.Ze werden gebouwd tussen 1894 en 1905.Links het huis van De Bom een goudsmid uit Antwerpen.In het derde huis van links, villa 'Etoile Polaire' had Constant Schotte een verkoopbureau van villa's en grond in Knokke.Hij maakte hiervoor 'reclame' op een bord aan de overkant, waar toen nog geen huizen stonden.Het laatste huis bevond zich op de hoek van de latere Blangarinstraat.
 
 
Hieronder: Aan de rechterkant van de Lippenslaan werd in 1890 het Hotel des Dunes gebouwd.De gebouwen tussen het verkoopsbureau en dit hotel worden in een eerste fase rond 1907 neergezet.Daarbij ook 2 hotels.Het hotel du Rivage en het hotel des Milles Colonnes.
 
 
 
 
 
 
Op de kaarten hierboven: Het grote wiite gebouw was het Hotel du Rivage, en na de tussenruimte het Hotel des Milles Colonnes.Kaart hieronder: zelfde kant iets verderop.
 
 
 
Hieronder: Nog iets verderop werd al in 1893 het 'Hotel des Dunes ' gebouwd, als eerste hotel aan de oostkant van de Zeeweg.Links zien we in de verte het café Hollandais-verkoopbureau gebouwd in 1888.We zijn ondertussen niet ver meer van de dijk.
 
 
 
 
 
Hierboven: Het hotel des Dunes, op de kruising met de nog aan te leggen Koninginnelaan.Naast het hotel werden twee woningen gebouwd in 1894 en de twee volgende in 1897.
 
 
Hierboven: De huizen links aan de overkant van het Hotel des Dunes werden in 1902 gebouwd.Zie ook postkaart hieronder met de eerste huizen  van de latere Koninginnelaan. 
 

 
 
Hierboven: postkaart van een aantal jaar later.Er worden meer en meer huizen neergezet aan de oostkant van de laan.De 2 hotels Mille Colonnes en Du Rivage die we eerder zagen zijn ook al gebouwd.
 
Hieronder:bebouwing linkerkant van de Lippenslaan tot aan het Hotel des Dunes.
 
 
Aan de rechterkant het 'Grand Hotel Central' gebouwd in 1907.
 
 
 
 
 
Hierboven: linkerkant Lippenslaan voorbij het Grand Hotel Central.Rechts de winkel van Pieter Jacobs.Die bevond zich op de hoek van de later aangelegde Kongostraat.De Dijk was iets verderop.Veel toeristen en inwoners maakten liever de wandeling langs de lange Lippenslaan dan gebruik te maken van de tram.
 
 
 
 
Hierboven: dezelfde gebouwen gezien van de andere kant.Op de hoek met de zeedijk zien we het Grand Hotel, gebouwd in 1889 voor medepromotor Louis Van Bunnen en verbouwd in 1907 (2e kaart).In het midden zien we een winkel met het opschrift 'Five O'Clock Tea'.Dit was de pasteibakkerij van Emile Verhelle, gebouwd in 1905.
 
 
 
Hieronder: Le Grand Hotel voor de verbouwing.
 
 
 

 
 
Hieronder: na de verbouwing
 
 
 
 
G.De Zeedijk
 
Bij de verkaveling in 1889 wordt ook eerste stenen zeedijk aangelegd.Daarvoor staat er sedert 1871 alleen een vuurtoren en een drietal drankpaviljoenen.Die worden bij de verkaveling door het consortium van Alfred Verwee en zijn twee vrienden afgebroken.Ze laten een eerste stenen dijk bouwen met een lengte van 200 meter.Er worden haaks op de dijk enkele straten voorzien, zoals onder andere de 'Place Publique'.Al in 1889 laat Louis Van Bunne mede bouwpromotor van Verwee het 'Grand Hotel de Knocke' bouwen.In de jaren daarna worden nog een aantal hotels en villa's langs de Zeedijk gebouwd.In 1894 wordt de dijk al met 89 meter verlengd.
 
Hieronder:2e gebouw van rechts, het Grand Hotel en een eind verder links, de vuurtoren.
 
 
 
 
 
Hierboven:Op de hoek van de Place Publique met de Zeedijk zien we de villa du Grand Hotel van Louis Van Bunnen, gebouwd in 1895 en daarnaast de villa Virginie en het Hotel Beau Séjour.Verder langs de dijk zien we onder andere het Grand Hotel du Phare dat na een felle brand in 1904 moest verbouwd worden.
 
Hieronder: De muziekkiosk op de Place Publique met links het Hotel Beau Séjour.
 
 
Hieronder :Iets meer naar het oosten op de dijk stond de vuurtoren.
 

 
 
 
 
Links van het hotel werden 7 huizen gebouwd voor Louis Van Bunnen
 
Hieronder: iets meer naar het oosten stond op de hoek van de Marie-Joséstraat het Hotel Palace.Daarnaast werden rond 1904 een aantal villa's gebouwd.Op de tweede kaart hieronder een paar vrouwen op wandel met hun kinderen, die halt houden voor deze villa's.
 
 
 
Hieronder: Nog iets verder stonden aan het einde van de oostkant van de dijk nog een paar villa's.
 
 
 
 
Helemaal aan de andere kant stond aan het einde van de westkant het Hotel du Kursaal, gebouwd in 1900.Postkaart hieronder: rechts Hotel du Kursaal, en iets verder Le Grand Hotel.
 
 
 
 
 
Hierboven: hoek van het Hotel du Kursaal met villa's in de Leopoldlaan.
 
H.Het strand en de zee
 
De postkaartuitgevers vergaten ook de strand- en wateractiviteiten niet.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
En ook in de duinen kon men wandelen, spelen of van de zon genieten
 
 
 
3.Van koets naar electrische tram
 
Eén van de redenen dat Knokke zo lang landelijk blijft is de moeilijke bereikbaarheid.We hebben eerder in dit bericht gezien wat Edgard Auguin daar in 1899 nog over schreef.Voor 1889 moeten de bezoekers van Knokke nog afstappen in het treinstation van Heist en dan met paard en koets naar Knokke.Begin datzelfde jaar opent de Nationale Maatschappij voor Buurtspoorwegen een lijn met stoomtram vanaf het Zand in Brugge naar Knokke-dorp.Het spoor wordt daarna doorgetrokken tot aan het treinstation van Heist.
 
Deftig volk aan het wachten op de stoomtram in Knokke-dorp


  

  
 
Halte van de stoomtram op het belangrijkste kruispunt van Knokke-dorp.Links het hotel de Bruges en het begin van de Lippenslaan.De reizigers konden daar gebruik maken van een koets en vanaf 1904 ook van een paardentram om naar hun hotel gebracht te worden.De afstand tussen het kruispunt en de dijk was ongeveer 1,7 km.Een trekpaard trok de paardetram die op sporen liep.Deze tram werd een te duchten concurrentie voor de koetsiers, want een ritje met de tram was minstens de helft goedkoper.Achille Olieu vertrok met de trein vanuit Brussel.Hij had de keuze om uit te stappen in Brugge en daar de stoomtram te nemen of vanaf daar verder reizen naar het station van Heist, waar hij dan de stoomtram kon nemen naar Knokke.
 
Hieronder:Tenslotte deed een paar jaar later de auto zijn intrede en werd dat het nieuwe veervoermiddel van de rijken.
 
 
 
 
Hierboven:De paardetram in Knokke.Louis Herrebaudt eigenaar van het Hotel de la Couronne was uitbater van de tramlijn.Hij poseert hier voor de tram (man met bolhoed)
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Maar de paardetram was geen lang leven beschoren.In 1909 was er al een electrische tramlijn aangelegd tussen Oostende en Heist.vanaf daar moest men nog met de stoomtram naar Knokke.In februari 1912 liet de NMVB weten dat ze de elekrische lijn zouden doortrekken naar Knokke-dorp.Vier maand later al reed eind juni de eerste tram vanaf Oostende,Knokke binnen.Men kon dus nu de trip van Oostende naar Knokke of omgekeerd maken met de electrsiche tram zonder een overstap.De lijn werd dan ook, vooral in de zomermaanden intensief gebruikt.De verbinding tussen Brugge en Knokke bleef echter bediend door een stoomtram.Pas in 1930 werd de stoomtram op die lijn vervangen door een electrische.
 
Hieronder: eerste postkaart.De paardetram ter hoogte van de Fincentlaan en daaronder postkaart uit 1913 met  de electrische tram op dezelfde locatie.
 
 
 
 
 
 
Hierboven: Tramhalte aan Hotel du Tram een honderdtal meter voor de Fincentlaan.De electrische tram had een enorm succes.
 
Hieronder: dezelfde halte met in de achtergrond de achterkant van de kerk in Knokke-dorp.
 



 
4.Postkaarten Lippenslaan in de omgeving van de Fincentlaan in latere jaren
 
Achille Olieu en zijn gezin zien het allemaal veranderen.Na het bouwen van zijn huis in 1905 geraakt de Lippenslaan in de jaren erna in een sneltreintempo volgebouwd.Het wordt steeds drukker.Hieronder een een paar postkaarten van de Lippenslaan ter hoogte van de Fincentlaan.De auto heeft ondertussen zijn intrede gedaan.
 
 
 
 
 
 
 
  
 
5.Achille Olieu en Knokke 
 
In 1905 laat Achille Olieu een woning bouwen in de Fincentlaan in Knokke.Hij is dan 38 en heeft een bakkerij in de Zilvestraat in Brussel.Veel handelaars en renteniers uit het Brusselse zijn er vlug bij om een villa of hotel, of zelfs meerdere te laten bouwen in Knokke.De verkaveling van Alfred Verwee en zijn twee vrienden is al vlug een succesverhaal.Er wordt in het begin vooral grond verkocht aan de westzijde van de Zeeweg.Achille kiest voor grond in een zijstraat van de Lippenslaan ,die rond 1907 de naam Fincentlaan krijgt.
 
De ligging is ideaal.De straat is rustiger dan de Lippenslaan, en ze bevinden zich dicht bij het oude landelijke gedeelte, en het nieuwe centrum, het Verweeplein waar het gemeentehuis wordt gebouwd en waar de wekelijkse markt plaats vindt.Met de tram zijn ze vlug aan het strand, of ze kunnen de wandeling maken..
 
Achille Olieu is zoals in andere blogberichten vermeld al vlug verfranst na zijn aankomst in Brussel.In Knokke wordt er ook vooral frans gesproken.Knokke is ook vooral een kuststad voor de (hogere) burgerij.Achille voelt zich er waarschijnlijk meer dan thuis.Hij wil al rond 1914 rentenieren en voltijds in Knokke wonen.Zijn zoon Achille jr. kan dan de bakkerij overnemen.Maar na het uitbreken van WOI moet Achille nog een aantal jaar geduld hebben.Zijn zoon vecht vier jaar aan het front.Na de oorlog kan hij zich dan toch definitief in Knokke vestigen.Hij kan er nog van genieten tot het voorjaar van 1925.Hij overlijdt in maart van dat jaar in Sint-Joost-ten-Noode na een chrirurgische ingreep.Zijn vrouw Joanna Bettens keert daarna met haar dochter Rachel terug naar Brussel.
 
Hieronder: Achille en Rachel Olieu aan het strand.Achille had altijd zijn kostuum aan.Hij maakte geen uitzondering voor 'strandplezier'.